|
U leest het goed: Oktober 2000, jaargang 6, nummer 2! Het is inderdaad al weer 9 maanden geleden dat de laatste editie van "Het Membraan" is verschenen. Belangrijkste oorzaken zijn drukte en wisselingen in personele samenstelling van het MACT geweest.
Inmiddels zit ook de Aquatech, de belangrijkste vakbeurs voor waterbehandeling in Nederland, er weer op. Ook ruime aandacht voor deze beurs in dit nummer.
Verder wordt in deze editie aandacht geschonken aan nieuwe ontwikkelingen in de markt (veel "Norit"-nieuws deze keer), de kennisdiffussieprojecten met de VOM en Chemserve, een congres over elektro-membraanprocessen en de agenda.
Natuurlijk ontbreekt Membrane Valley Twente niet in deze editie van "Het Membraan".
!!!Correct e-mailadres!!! Het MACT maakt al weer geruime tijd gebruik van e-mailadressen die eindigen op mact.btc-twente.nl. De mail die naar het oude adres (.....@mact.nci.nl) wordt gestuurd komt niet meer aan. Derhalve willen wij u met klem vragen te controleren of het mailadres van het MACT dat u gebruikt wel juist is. Indien u in uw adresboek "nci" tegenkomt dient u dit direct te vervangen door "btc-twente". Hierbij de juiste adressen op een rijtje:
!!!Correct faxnummer!!! Het correcte faxnummer van het MACT is: 053 - 4836 430. Faxen gestuurd naar het "oude" nummer (053-4337415) komen nog wel aan, maar met grote vertraging. Dus gaarne even aanpassen in uw computer.
Vertrek medewerkers Vanaf 1 juli 2000 is Danny de Witte niet langer werkzaam bij het MACT. Danny heeft ca. anderhalf jaar als applicatiespecialist bij het MACT gewerkt en heeft besloten een andere werkkring te zoeken. Tegelijkertijd heeft ook Melissa Laurens (werkzaam als part-time secretaresse) te kennen gegeven haar studie voorrang te geven. Wij wensen beiden veel succes in hun nieuwe werkomgeving. De taken van Danny en Melissa worden ingevuld door de huidige medewerkers. Ondertussen wordt gezocht naar vervangers.
Nieuws Op 18 juli hebben Stork en Norit een intentieverklaring voor de overname van de membraanactiviteiten van Stork Friesland ondertekend. Norit ziet in de membraanactiviteiten van Stork een belangrijke aanvulling op het portfolio van Norit. Deze overname past uitstekend in de strategie van Norit om zich te ontwikkelen tot aanbieder van totaaloplossingen voor filtratieprocessen. Voor Stork past het afstoten van de membraanactiviteiten in een geplande versterking van de strategische focus door verdere concentratie op kernactiviteiten. Bèta-Water, de commerciële dochteronderneming van de WMD, heeft in opdracht van Norit Klazienaveen een installatie laten bouwen om oppervlaktewater op te werken tot demiwater. De opdracht bleef wel in de familie; Norit Membrane Technology kreeg de opdracht voor de levering van de installatie. Bèta-Water is eigenaar van de installatie en is tevens verantwoordelijk voor de procesvoering. Deze installatie, waarin UF en RO worden toegepast, is op 7 september officieel in gebruik genomen. De Installatie was toen al ruim een maand operationeel; tot op dat moment had de installatie zonder problemen gefunctioneerd. De Twentse Norit-bedrijven zullen in de nabije toekomst op één lokatie worden gehuisvest. Eind dit jaar wordt namelijk begonnen met de nieuwbouw langs de A35 op het bedrijventerrein "De Marssteden" in Enschede. Op deze nieuwe lokatie worden naast Norit Membrane Technology en Norit Proces Technology ook X-Flow en de membraanactiviteiten van Stork Friesland ondergebracht. Naast de concentratie van activiteiten kondigt de bestuursvoorzitter van Norit, de heer Kuipers, aan dat Norit zich in de toekomst onder andere zal gaan richten op de levering van water. Hij sluit niet uit dat hiervoor een strategische alliantie wordt gesloten met een bestaand binnen- of buitenlands waterleidingbedrijf. (bron TC Tubantia, sept. 2000)
VOM-project afgesloten Na een vruchtbare samenwerking van drie jaar kunnen de VOM en het MACT terugkijken op een succesvol kennisoverdrachtsproject. Tijdens dit project zijn er diverse activiteiten ontplooid om met name het MKB in de oppervlaktebehandelingsbranche kennis te laten maken membraantechnologie als instrument om te komen tot betere bedrijfsvoering. In dit artikel wordt kort teruggeblikt op een aantal van deze activiteiten. Workshops / symposia Veel bedrijven hebben tijdens een workshop of een symposium kennis gemaakt met de mogelijkheden die membraantechnologie kan bieden. De symposia waren wat groter en generieker van opzet dan de workshops, waarbij gekozen is voor een kleinschalige en sterk praktijkgerichte opzet. Met name de workshops, waarbij door een groep geïnte-resseerden telkens één installatie werd besproken bleken goed te werken om ondernemingen te wijzen op de specifieke voor- en nadelen van membraantechnologie. Cursus membraantechnologie Naast de tamelijk vrijblijvende vormen van kennisoverdracht zoals symposia en workshops is tijdens het project gekozen voor een 'schoolsere' vorm: een cursus. In deze cursus membraantechnologie zijn aan de hand van vijf lesbrieven de verschillende mogelijkheden van membraantechnologie in de oppervlaktebehandeling behandeld. De onderwerpen van de lesbrieven zijn respectievelijk: Deze lesbrieven zijn zodanig opgezet dat meer wordt geboden dan een inleiding in de technologie alleen; er wordt bijvoorbeeld ook aandacht geschonken aan de inkadering in wettelijke regelingen. De eerste cursus is door ongeveer twintig deelnemers gevolgd en afgesloten met een examen. Deze cursus zal in 2000/2001 nogmaals worden georganiseerd. (meer informatie VOM: 030 228 7111, http://www.vom.nl). Hierbij dient te worden opgemerkt dat de cursus eveneens openstaat voor mensen van buiten de VOM. ESEF/Intersurface Tijdens de twee laatste versies van deze beurs was het MACT met een stand vertegenwoordigd op het "Metaalcon-serveringsplein" van de VOM. Dit gaf de branche uitgebreid de gelegenheid om kennis te maken met membraantechnologie in het algemeen en het MACT in het bijzonder. Daarnaast zijn tijdens de beurs van 2000 twee symposia georganiseerd waarin de vorderingen van de membraantechnologie in de branche tegen het einde van het kennisoverdrachtsproject zijn besproken. Testen Tijdens het project konden VOM-leden tegen gereduceerd tarief testen laten uitvoeren door het MACT. Veel VOM-leden hebben deze kans gegrepen; hierdoor zijn diverse praktijkproblemen aangepakt en is een oplossing geboden aan de klant. Daarnaast heeft het MACT een schat aan kennis over en ervaring met het behandelen van spoel- en procesbaden uit de oppervlaktebehandelende industrie kunnen opbouwen. Dit betekent dat ook na afloop van het project nog steeds testen worden uitgevoerd voor diverse klanten uit de branche; tevens wordt nu ook meer aandacht besteed aan applicatie-onderzoek, hetgeen mogelijk in de toekomst zal leiden tot de ontwikkeling van een concept voor een galvanobedrijf met een (vrijwel) gesloten waterkringloop. Al met al kijken zowel de VOM als het MACT terug op een bijzonder leerzaam project dat veel waardevolle ontwikkelingen in de branche heeft geïnitieerd. Hoewel het subsidietraject van dit project is afgesloten, betekent dit niet het eind van de samenwerking. Zoals al gemeld zal de cursus "Membraantechnologie" een onderdeel vormen van het cursusaanbod van de VOM en zullen in de toekomst ook gezamelijk sysmposia worden georganiseerd.
Chemserve Al geruime tijd werkt het MACT samen met Chemserve, het dienstencentrum van de VNCI, in een kennisdiffusieproject met als doelgroep de chemische industrie in de breedste zin van het woord met speciale aandacht voor het MKB. Dit project biedt, vergelijkbaar aan het project met de VOM, de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief testen te laten uitvoeren. In het kader van dit project worden momenteel een aantal testen uitgevoerd. Het budget is nog niet uitgeput, echter de tijd is beperkt. Tot het eind van het jaar 2000 bestaat er de mogelijkheid om van deze subsidieregeling gebruik te maken. In het kader van dit project worden een aantal lesbrieven geschreven over de mogelijkheden van het toepassen van membraantechnologie, onder andere in de volgende deelgebieden: De lesbrieven kosten 30 gulden (kosten van "postage and handling"). Indien u belangstelling heeft in de testen of in het ontvangen van de lesbrieven, kunt u contact opnemen met de heer ir. Wim Boeken van het MACT (bij voorkeur per e-mail).
Nieuwtjes van de Aquatech Het MACT heeft dit jaar geen eigen stand op de Aquatech gehad; dit gaf ons de gelegenheid om goed rond te kijken en nieuwe ontwikkelingen waar te nemen. Hier wordt bericht over een aantal (algemene) ontwikkelingen en een aantal noviteiten. Tijdens de Aquatech presenteerde Nadir, een dochter van Hoechst, een vlakke-plaat module welke ondergedompeld kan worden toegepast. De module, met een oppervlak van 2 m2, is zodanig uitgevoerd dat het mogelijk is luchtbellen langs het membraanoppervlak te leiden om te voorkomen dat een er een vuillaag aan het membraanoppervlak ontstaat. Nadir richt zich met deze module vooral op systeembouwers die actief zijn op het gebied van membraanbioreactoren. De verkoopprijs van de module is nog niet vastgesteld. In eerste instantie wil Nadir de introductie van de module bevorderen door het hanteren van een soort "statiegeld-systeem". In deze opzet kunnen gebruikers de module testen voor een bedrag van DM 800,-. Na afloop kan de gebruiker in ruil voor de module en/of de testresultaten het statiegeld terugkrijgen. Voor meer informatie wordt verwezen naar: www.nadir-filtration.de S.Search, een nieuwe membraanfabrikant onder leiding van de voormalige directeur van X-Flow, Dhr. Koenhen, presenteerde tijdens de Aquatech polymere capillaire multibore membranen. Dit houdt in dat in een staafje met een diameter van ongeveer 4 mm. zeven kanalen met een dia-meter van 0,8 mm zijn aangebracht. De doorsnede van dergelijke vezel is in de onderstaande figuur weergegeven. Hierbij valt op dat de kanalen niet perfect rond zijn zoals bij keramische multibore membranen; dit is een gevolg van het werken met polymeren. 
doorsnede van een polymeer multibore-membraan (schematisch) Het concept van multibore membranen is bekend uit de keramiek, voor polymere membranen is het echter nieuw. Volgens Koenhen is het belangrijkste voordeel van de multibore dat de kans op breuk kleiner is dan bij gewone holle vezels. De ultrafiltratiemembranen zijn gemaakt van polyethersulfon en hebben een scheidingskarakteristiek van 100 tot 150 kD MWCO. De membranen zijn verkrijgbaar als capillairen en als vlakke platen. Het terugwinnen van energie bij omgekeerde osmose is op zich niet nieuw, maar Energy Recovery Inc. heeft er een nieuw apparaat voor ontwikkeld. In tegenstelling tot veel bestaande systemen, die zijn gebaseerd op een snel (15000 RPM) ronddraaiende turbine wordt de energie in dit systeem overgedragen middels een relatief langzaam draaiende keramische rotor. In deze rotor wordt de energie van de "brine" volgens een verdringingsmechanisme direct overgedragen op de voeding. Het lage toerental, gecombineerd met de slijtvastheid van de keramiek en het geringe aantal bewegende onderdelen (slechts één), maakt dit systeem zeer robuust. Energy Recovery claimt dat met dit systeem een zeewater-RO met een energieverbruik lager dan 2,4 kWh/m3 is uit te voeren. Een belangrijke constatering tijdens de Aquatech was dat veel (nuts)bedrijven zich profileerden middels het aanbieden van B.O.O.-contracten; deze afkorting staat voor Build-Own-Operate. In een dergelijk contract verplicht de leverancier zich tot de levering van een bepaalde hoeveelheid water, dat voldoet aan vooraf opgestelde specificaties, tegen een contractueel overeengekomen prijs per hoeveelheid. Op deze manier neemt de leverancier van het water zijn klant alle kopzorgen over het proceswater uit handen. In dit verband wordt ook wel eens van "ontzorging" gesproken. Bij BOO kan worden gedacht aan de (grootschalige) levering van industriewater, maar ook aan het behandelen van afvalwater en proceswaterhergebruik. De laatstgenoemde diensten zijn veelal nog in ontwikkeling. Daarnaast valt nog te melden dat de meeste diensten in samenwerking met leveranciers van membraansystemen worden uitgevoerd. Een greep uit de bedrijven die zich met deze diensten bezighouden: Aqualink, Bèta Water, Degrémont, Essent, Eurutil, Norit Process Technology, Nuon Water en Vivendi. E-Cell onder General Electric-vlag Hoewel Glegg Water Technologies, het moederbedrijf van het Canadese E-Cell, al eind vorig jaar is overgenomen door General Electric Power Systems, heeft het tot midden van dit jaar geduurd alvorens men zich op de Europese markt als zodanig heeft gepresenteerd. GE Power Systems is een wereldwijd opererend bedrijf dat onder andere technologie voor de opwekking van energie levert. E-Cell levert systemen voor Elektro-De-Ionisatie (EDI); deze technologie maakt gebruik van een combinatie van elektronenwisselingsharsen en membranen. De systemen vinden hun toepassing bij de productie van ultrapuur water, bijvoorbeeld ketelvoedingswater. Conferentie "Electro-Membrane Processes" In het kader van het Thematisch Netwerk voor Bipolaire Membraantechnologie werkt het MACT mee aan de organisatie van de "Conference on Electro-Membrane Processes and Bipolar Membrane Technology" dat plaatsvindt van 25 tot en met 27 oktober in Enschede. Tijdens dit congres zal aandacht worden gegeven aan alle aspecten (fundamenteel onderzoek, karakterisering, bereiding en toepassingen) van dit deelgebied van de membraantechnologie. Meer informatie over dit congres (onder andere het voorlopige programma en het registratieformulier) is te vinden op de internetsite van het thematisch netwerk. (http://www.membrane.nl/serve/ed-network/home.html). Natuurlijk kan u bij het MACT ook telefonisch terecht voor meer informatie.
Membrane Valley Twente Het samenwerkingsproject van de Twentse membraanindustrie, Membrane Valley Twente, heeft sinds het uitkomen van het vorige 'Membraan' veel activiteiten ontplooid. In deze editie zal van aantal evenementen kort verslag worden gedaan. Tevens wordt vooruitgeblikt naar een aantal activiteiten die binnenkort plaats zullen vinden. Deelnemers De formule van Membrane Valley Twente spreekt aan bij het overgrote deel van de bedrijven in de sector. Dit heeft onder andere geresulteerd in het toetreden twee nieuwe deelnemers binnen dit gezelschap, zijnde HFS Filtration Systems en Mosman Installatie- en Kunststoftechnologie. HFS richt zich voornamelijk op de toepassing van keramische microfiltratie in de olie- en gasindustrie. Mosman is gespecialiseerd in de bouw van (onderdelen van) installaties voor waterbehandeling. Aquamarijn heeft besloten af te zien van verdere deelname; hiermee komt het totaal aantal deelnemers op dertien. Beurzen De promotie van membraantechnologie in het algemeen en de activiteiten van de Twentse bedrijven op dit gebied in het bijzonder is een belangrijk punt van aandacht binnen Membrane Valley Twente. Naast het inrichten van een internetsite wordt promotie gemaakt door een stand in te richten op internationale vakbeurzen. Voor de zomer is bijvoorbeeld een stand ingericht op de Achema, de drie-jaarlijkse beurs voor chemie; binnenkort (23-27 oktober) kunt u Membrane Valley Twente vinden op de Internationale Fachmesse Wasser in Berlijn. Website Sinds begin september is een nieuwe versie van de website van Membrane Valley Twente operationeel. De site, ontworpen door Duratic Internet Solutions, is veel overzichtelijker en grafisch aantrekkelijker dan de vorige versie. Bovendien zijn profielen van de deelnemende bedrijven opgenomen. Al met al is de vernieuwde site een bezoekje waard. (www.memval.nl) Workshops Een ander speerpunt van Membrane Valley Twente is het organiseren van thematische workshops in samenwerking met één of meerdere deelnemende bedrijven. De laatste workshop is georganiseerd rond de twee installlaties met Stork-membranen bij Essent Milieu (de voormalige VAM) in Wijster. Het programma van deze workshop bestond uit lezingen van vertegenwoordigers van Essent en Stork waarna de installaties werden bezichtigd. Na afloop van de rondleiding was er, onder het genot van een hapje en een drankje, gelegenheid tot het stellen van vragen. Al met al een geslaagde workshop; binnenkort zullen meerdere workshops worden georganiseerd.
Agenda  Conference on Electro-Membrane Processes and Bipolar Membrane Technology (Enschede).
Internationale Fachmesse Wasser (Berlijn). Vakbeurs o.a. met deelneming van Membrane Valley Twente.
Cursus Membraantechnologie in oppervlaktebehandeling.
Basiscursus Membraantechnologie.
Posterdag Membraantechnologie.
Water Quality Europe: Doe meer met (industrieel) water (symposium).
Het Membraan Als u de volgende editie van deze nieuwsbrief wilt ontvangen, kunt u een mailtje sturen naar info@mact.btc-twente.nl
|